Άγρια σπαράγγια
Αβρωνίες, βεργιές, οβριές (πικρά σπαράγγια), αγρέλια, μπουρντένα ή απλώς άγρια σπαράγγια. Τα άγρια βλαστάρια που σηματοδοτούν τον ερχομό της Άνοιξης!
Στην Ελλάδα εμφανίστηκαν ως άγρια, αυτοφυή φυτά σε πολλές υγρές, ημιορεινές περιοχές με την ονομασία «βλαστάρια». Στο Ζαγόρι βρίσκονται σε πολλά σημεία, στις χαμηλότερες κυρίως περιοχές, και η τοποθεσία τους είναι καλά κρυμμένο μυστικό τού κάθε τροφοσυλλέκτη…
Γρήγορα εκτιμήθηκε η αξία τους για τις διάφορες φαρμακευτικές και διαιτητικές τους ιδιότητες, γι’ αυτό και άρχισε η εντατική καλλιέργειά τους.
Τα σπαράγγια αναφέρονται στην ελληνική μυθολογία. Ήταν από τα αγαπημένα εδέσματα των Αρχαίων Ελλήνων και με τους βλαστούς τους στόλιζαν τις νύφες στους γάμους. Οι Ρωμαίοι τα θεωρούσαν φαγητό πολυτελείας. Τα σπαράγγια αναφέρουν τόσο ο Διοσκουρίδης όσο και ο Θεόφραστος με την ονομασία Ασφάραγος. Ο Πλίνιος τα θεωρούσε αφροδισιακά λαχανικά.
Περιέχουν μαγνήσιο, φωσφόρο, ασβέστιο, κάλιο, μαγγάνιο, κοβάλτιο, βιταμίνες και την ασπαραγίνη, διουρητική ουσία. Το αφέψημα ή το εκχύλισμα της ρίζας τους πίνεται ως διουρητικό, αρκεί να μην είναι ερεθισμένο το ουροποιητικό σύστημα.
Η άγρια σπαραγγιά είναι χαμηλός θάμνος με σκούρο πράσινο χρώμα, που αντί για φύλλα έχει αγκάθια. Οι βλαστοί της βγαίνουν ξεχωριστά απευθείας από το χώμα, χωρίς την ύπαρξη κεντρικού κορμού. Αυτό που τρώγεται είναι τα νεαρά βλαστάρια. Το χρώμα τους ποικίλει από υπόλευκα, σε διάφορες αποχρώσεις τού πράσινου, έως σκούρο πράσινο σχεδόν μαύρο.
Απαντάται σχεδόν παντού, από παραθαλάσσιες περιοχές έως ορεινές. Αγαπάει τα νερά, τις δροσιές αλλά θα και τους ξερούς πευκώνες! Σκαρφαλώνει σε φράχτες, που τους χρησιμοποιεί για να πλέξει τα κλαδιά της, τη βρίσκουμε σε εγκαταλειμμένα οικόπεδα ή κτήματα, κοντά σε ποτάμια ή τρεχούμενα νερά.
Οι τρυφεροί βλαστοί του μαζεύονται από τέλη Μαρτίου μέχρι το Μάιο, σε άγονες και ακαλλιέργητες περιοχές, κοντά στο νερό, και τρώγονται ωμοί, ως ορεκτικό, με λάδι και ξύδι ή βράζονται και συνοδεύουν διάφορα πιάτα, σκέτοι ή με σάλτσες. Οι κορυφές των βλαστών του προστίθενται σε σαλάτες, ως γαρνιτούρα.