Τρισύνθετη εκκλησία τού 18ου αιώνα αφιερωμένη στους: Αγ. Τριάδα, Αγ. Γεώργιο και Αγ. Δημήτριο - με εξαιρετικές αγιογραφίες και ξυλόγλυπτα

Ο Ι.Ν. τού Αγίου Γεωργίου Νεγάδων στην Ήπειρο (1795)

Τρισύνθετη εκκλησία τού 18ου αιώνα αφιερωμένη στους: Αγ. Τριάδα, Αγ. Γεώργιο και Αγ. Δημήτριο – με εξαιρετικές αγιογραφίες και ξυλόγλυπτα.

Ο Άγιος Γεώργιος Νεγάδων είναι τρίκλιτη, μεγάλων διαστάσεων, ξυλόστεγη βασιλική με νάρθηκα χτισμένη στην κεντρική πλατεία του χωριού. Ο Ναός ακολουθεί την τυπική αρχιτεκτονική τής βασιλικής τον 18ου αιώνα, με την διαμόρφωση υπερώου επάνω από τον νάρθηκα, χώρος ο οποίος προοριζόταν για γυναικωνίτης, και προσθήκη περιστώου. Το επιβλητικό καμπαναριό, εξαγωνικής κάτοψης, με τοξωτά ανοίγματα στο ανώτερο τμήμα του, βρίσκεται στα βορειοανατολικά σε μικρή απόσταση από το ναό. Ο ναός είναι τρισύνθετος, καθώς το βόρειο κλίτος αφιερώθηκε στην Αγία Τριάδα και το νότιο κλίτος τής εκκλησίας στον άγιο Δημήτριο σε ανάμνηση παλαιότερων ναών στην περιοχή των Νεγάδων. Σε αυτό συνηγορεί η διαρρύθμιση τού ανατολικού τοίχου τού Ιερού Βήματος, όπου εκτός από την κεντρική αψίδα διαμορφώνονται στη θέση τής Πρόθεσης και του Διακονικού δύο ξεχωριστές τράπεζες.

Ο ναός είναι τρισύνθετος, καθώς το βόρειο κλίτος αφιερώθηκε στην Αγία Τριάδα και το νότιο κλίτος τής εκκλησίας στον άγιο Δημήτριο σε ανάμνηση παλαιότερων ναών στην περιοχή των Νεγάδων. Σε αυτό συνηγορεί η διαρρύθμιση τού ανατολικού τοίχου τού Ιερού Βήματος, όπου εκτός από την κεντρική αψίδα διαμορφώνονται στη θέση τής Πρόθεσης και του Διακονικού δύο ξεχωριστές τράπεζες

Ο ναός χτίστηκε στη θέση παλαιότερου ναού ο οποίος χρονολογείται στα τέλη του 17ου αιώνα. Η τοιχογράφηση του ναού ολοκληρώθηκε στις 10 Οκτωβρίου του 1795, σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή, η οποία βρίσκεται εσωτερικά επάνω από την βορεινή θύρα εισόδου. Κτήτορας τού Ναού μαρτυρείται ο διαπρεπής έμπορος Ματθαίος Γκίνου, ο οποίος κατοικούσε στις παραδουνάβιες περιοχές. Σύμφωνα με την ίδια επιγραφή οι τοιχογραφίες τού ναού και οι φορητές εικόνες είναι έργα των Καπεσοβιτών ζωγράφων Ιωάννη και του γιου του Αναστασίου Αναγνώστη.

Ο ναός τού Αγίου Γεωργίου Νεγάδων είναι κατάγραφος. Όλες οι εσωτερικές επιφάνειες του κτηρίου είναι κοσμημένες με παραστάσεις οι οποίες διατάσσονται σε ζώνες και ορίζονται από κόκκινες ταινίες. Αξίζει να σημειωθεί η απεικόνιση των επτά Οικουμενικών Συνόδων στο βόρειο τοίχο, καθώς σπάνια ιστορείται ολοκληρωμένος αυτός ο εικονογραφικός κύκλος. Ο τοιχογραφικός διάκοσμος του Αγίου Γεωργίου Νεγάδων είναι έργο της ώριμης φάσης των ζωγράφων Ιωάννη και Αναστασίου και αποτυπώνει τις αισθητικές προτιμήσεις των «ταξιδεμένων» ηπειρωτών εμπόρων οι οποίοι είχαν έρθει σε επαφή με το ανανεωτικό πνευματικό και καλλιτεχνικό περιβάλλον της Δύσης.

... και ο ΠλούταρχοςΑξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι στο αριστερό κλίτος και μάλιστα στις πλάγιες επιφάνειες τού τέταρτου από το Ιερό Βήμα παραθύρου εικονογραφήθηκαν οι αρχαίοι Έλληνες φι λόσοφοι Αριστοτέλης και Πλούταρχος με πλούσιες γενειάδες και έκφραση τοπικών αρχόντων γεγονός που επιβεβαιώνει τόσο η αμφίεση, όσο ο ιδιόμορφος πίλος και τα τοπικής δημιουργίας υποδή-ματά τους τόσο στο σχήμα όσο και στους χρωματισμούς. Εδώ ο απεικονίζεται ΑριστοτέληςΑξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι στο αριστερό κλίτος και μάλιστα στις πλάγιες επιφάνειες τού τέταρτου από το Ιερό Βήμα παραθύρου εικονογραφήθηκαν οι αρχαίοι Έλληνες φι λόσοφοι Αριστοτέλης και Πλούταρχος με πλούσιες γενειάδες και έκφραση τοπικών αρχόντων γεγονός που επιβεβαιώνει τόσο η αμφίεση, όσο ο ιδιόμορφος πίλος και τα τοπικής δημιουργίας υποδή-ματά τους τόσο στο σχήμα όσο και στους χρωματισμούς.Τοιχογραφία στο γυναικωνίτη τού Ι.Ν. Αγ. Γεωργίου Νεγάδων: ο ζυγός τής δικαιοσύνης ... (οι δίκαιοι εξ αριστερών, οι αμαρτωλοί εκ δεξιών)... η γυναίκα όπου κλέπτει τα κολοκύθια ... η γυναίκα όπου κλέπτει τα λάχανα και τα πράσσα ... ο κλήρος ... και οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι ... όλοι καταλήγουν στο στόμα τού τέρατος τού Άδη!

Κτήτορας τού Ι.Ν. Αγ. Γεωργίου Νεγάδων μαρτυρείται ο διαπρεπής έμπορος Ματθαίος Γκίνου, ο οποίος κατοικούσε στις παραδουνάβιες περιοχές

"Το Ανδρόγυνο όπου κυμάται την Κυριακήν και δεν πηγαίνει εις την εκκλησίαν", τοιχογραφία στο γυναικωνίτη τού Ι.Ν. Αγ. Γεωργίου Νεγάδων στο Ζαγόρι