Αξιοθέατα στην περιοχή γύρω από το Δίλοφο Ζαγορίου. Εκκλησίες, γεφύρια, φυσικά μνημεία, φαράγγια, ποτάμια, πέτρινες κατασκευές, κτήρια, λαϊκή αρχιτεκτονική κ.ά.
Οι «Οβίρες» ή «Κολυμπήθρες» είναι οι μικρές βάθρες – κοιλώματα μεταξύ μεγάλου και μικρού Πάπιγκου οι οποίες σχηματίστηκαν από τη φυσική ροή τού νερού τού ρέματος Ρογκοβού.
Το ρέμα Ρογκοβού κατεβαίνει από την κορυφή Λάπατος της Τύμφης και διασχίζει δάση από βελανιδιές, οξιές, αρκουδοπούρναρα, κρανιές, οστρυές, φλαμουριές, σφενδάμια και κράταιγους!
Είναι μία στάση που αξίζει να κάνετε εάν είστε στην περιοχή, χειμώνα – καλοκαίρι.
Το ξενοδοχείο Πορφυρόν που πήρε το όνομά του από το πορφυρό χρώμα, στέκει σαν φάρος μεταξύ των παραδοσιακά χτισμένων γκρί, πέτρινων σπιτιών, του γραφικού χωριού Άνω Πεδινά. Τα Άνω πεδινά είναι ένα από τα 46 ακόμη κατοικημένα χωριά του Ζαγορίου στην Ήπειρο και βρίσκεται στη βορειοδυτική περιοχή της Ελλάδος, 35 χιλιόμετρα βορείως της πόλης των Ιωαννίνων.
Το ξενοδοχείο χτίστηκε το 1850 και χρησιμοποιήθηκε μέχρι το 1960 ως οικεία ιατρού και αργότερα χρησιμοποιήθηκε ως σχολείο θηλέων και διαθέτει οκτώ ευρύχωρα και καλαίσθητα επιπλωμένα δωμάτια. Όλα τα δωμάτια διαθέτουν ντουζιέρα και τουαλέτα (2 δωμάτια διαθέτουν τζακούζι) και τα περισσότερα δωμάτια διαθέτουν τζάκι.
Οι ιδιοκτήτες, Γιάννης και Ρίτα Κυρλιγκίτση, ακολουθούν πιστά την ελληνική παράδοση και καλωσορίζουν θερμά τους φιλοξενούμενούς τους, κάνοντάς τους να νοιώθουν σαν το σπίτι τους.
Το χωριό Άνω Πεδινά είναι πανέμορφο και ήσυχο και αποτελεί μια θαυμάσια βάση για την περαιτέρω εξερεύνηση της περιβάλλουσας υπαίθρου. Τα Ζαγόρια αποτελούν μια πανέμορφη περιοχή για κοντινούς ή μακρινούς περιπάτους, με χλωρίδα και πανίδα σπάνιας και άγνωστης ομορφιάς.
Ξενοδοχείο Πορφυρόν
Γιάννης και Ρίτα Κυρλιγκίτση
Άνω Πεδινά, Ζαγόρι
T.K. 44077, Ιωάννινα
Τ. 26530 71579
Κ. 6945 783290
porfyron.hotel@gmail.com
Μοναχικός κρόκος
Στα βουνά των Ζαγοροχωρίων και των δύο Εθνικών Δρυμών, Βίκου-Αώου και Βάλια Κάλντα, η εκπληκτική φύση, που μόνο με την ορεινή πεζοπορία μπορεί κανείς να την απολαύσει, σας περιμένει για περπάτημα (trekking).
Η διάσχιση ή η περιπλάνηση στην ορεινή φύση τού Ζαγορίου προσφέρουν μία μοναδική ευκαρία στους επισκέπτες να βιώσουν από κοντά την μοναδική φύση τής περιοχής τού Εθνικού Πάρκου τής Βορείας Πίνδου.
Η ορεινή πεζοπορία συνδυάζει αρμονικά την ήπια αερόβια άσκηση με την πνευματική χαλάρωση και την απόλαυση τής φύσης με την περιήγηση στην ορεινή ύπαιθρο μέσα από τα γραφικά πετρόκτιστα χωριά και τους παραδοσιακούς οικισμούς των Ζαγοροχωρίων.
Γεφύρι στα Ζαγοροχώρια
Περπατήστε σε λιθόστρωτα ή απλά μονοπάτια, μέσα σε δάση από έλατα ή φυλλοβόλες βελανιδιές, σε υγρές ρεματιές, στο φαράγγι τού Βίκου ή σε πλαγιές με μαγευτική θέα, και
απολαύστε τη φύση σε όλο της το μεγαλείο με την ασφάλεια τού πεπειραμένου οδηγού μονοπατιών Μανώλη Διαμαντόπουλου με έδρα το Δίλοφο (σε απόσταση αναπνοής από το Κουκούλι, τους Κήπους, τη Βίτσα, το Μονοδένδρι και τα Άνω – Κάτω Πεδινά).
Και μην ξεχνάτε, η ορεινή πεζοπορία είναι μια δραστηριότητα που ταιριάζει σε όλους, υπάρχουν διαδρομές για όλα τα γούστα και τις ικανότητες με διαφορετικό βαθμό δυσκολίας.
Η πεζοπορία (trekking) απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες και δεν απαιτεί ιδιαίτερη φυσική κατάσταση, μόνο όρεξη…
Επικοινωνήστε μαζί μας για να οργανώσετε την επίσκεψή σας στο Ζαγόρι.
ΒΙΤΣΑ | για να πάτε στην αφετηρία οδικώς: 11km από το Δίλοφο
ΔΙΚΟΡΦΟ | για να πάτε στην αφετηρία οδικώς: 17km από το Δίλοφο
ΔΙΛΟΦΟ
ΕΛΑΤΗ | για να πάτε στην αφετηρία οδικώς: 8km από το Δίλοφο
ΕΛΑΦΟΤΟΠΟΣ | για να πάτε στην αφετηρία οδικώς: 16km από το Δίλοφο
ΚΑΠΕΣΟΒΟ | για να πάτε στην αφετηρία οδικώς: 12km από το Δίλοφο
ΚΗΠΟΙ | για να πάτε στην αφετηρία οδικώς: 7km από το Δίλοφο
ΜΟΝΟΔΕΝΤΡΙ (ΜΟΝΟΔΕΝΔΡΙ) | για να πάτε στην αφετηρία οδικώς: 14km από το Δίλοφο
Αφετηρία: Βίτσα
Τέρμα: γέφυρα Κόκκορη (στην επαρχιακή οδό Ιωαννίνων-Κεντρικού Ζαγορίου)
Μήκος διαδρομής: 3 χλμ.
Διάρκεια διαδρομής: 1,5 ώρα
Υψομετρική διαβάθμιση: 880μ.-960μ.
Τύπος διαδρομής: μονοπάτι
Ειδική σήμανση: Ζ9, Ο3 (το δεύτερο ήμισυ)
Σήμανση: μέτρια
Βαθμός δυσκολίας: πολύ χαμηλός
Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια τού έτους
Πόσιμο νερό: δεν υπάρχει
Βλάστηση: βελανιδιές, γάβροι, κέδρα
Πανίδα: αρκούδα, νυκτόβια και ημερόβια αρπακτικά πτηνά (ασπροπάρης, βραχοκιρκίνεζο κ.α.), σβαρνίστρα Ενδιαφέροντα σημεία: η σκάλα Βίτσας (καλντερίμι χτισμένο στα βράχια), το γεφύρι τού Μίσιου, το γεφύρι τού Κόκκορη, η χαράδρα τού Βίκου
Αφετηρία: Δίκορφο
Τέρμα: Κήποι
Μήκος διαδρομής: 12 χλμ.
Διάρκεια διαδρομής: 4 ώρες
Υψομετρική διαβάθμιση: 1000μ.-800μ.
Τύπος διαδρομής: μονοπάτι, επαρχιακή οδός, δασική οδός
Ειδική σήμανση: Ο3
Σήμανση: καλή
Βαθμός δυσκολίας: χαμηλός
Πρόσθετες δυσκολίες-κίνδυνοι: σε περιόδους έντονων βροχοπτώσεων ο ποταμός των Κήπων (Μπαγιώτικο ρέμα) ενδέχεται να μην είναι βατός. Ο οδοιπόρος ας αναζητήσει το γεφύρι που βρίσκεται στα ανατολικά και κατόπιν την επαρχιακή οδό στα βόρεια τού ποταμού. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια τού έτους
Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια
Βλάστηση: δρυοδάση
Πανίδα: αρκούδα, αγριογούρουνο, ζαρκάδι. Ενδιαφέροντα σημεία: τα πέτρινα γεφύρια και τα παραδοσιακά ξωκλήσια
Αφετηρία: Δίλοφο
Τέρμα: Βίτσα
Μήκος διαδρομής: 3 χλμ.
Διάρκεια διαδρομής: 1,5 ώρα
Υψομετρική διαβάθμιση: 880μ.-960μ.
Τύπος διαδρομής: μονοπάτι
Ειδική σήμανση: Ζ15
Σήμανση: μέτρια
Βαθμός δυσκολίας: πολύ χαμηλός
Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια τού έτους
Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια
Βλάστηση: βελανιδιές, γάβροι, κέδροι
Πανίδα: αγριογούρουνο, δρυοκολάπτες
Αφετηρία: Ελάτη
Τέρμα: ξωκλήσι Αγίου Μηνά
Μήκος διαδρομής: 2 χλμ.
Διάρκεια διαδρομής: 1 ώρα
Υψομετρική διαβάθμιση: 960μ.-750μ.
Τύπος διαδρομής: μονοπάτι
Ειδική σήμανση: Ζ24
Σήμανση: μέτρια
Βαθμός δυσκολίας: χαμηλό
Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια τού έτους
Πόσιμο νερό: δεν υπάρχει
Βλάστηση: βελανιδιές, γάβροι
Πανίδα: αρκούδα, αγριογούρουνο, δρυοκολάπτες
Ενδιαφέροντα σημεία: τα πέτρινα γεφύρια, τα ερείπια ενός μύλου, το ξωκλήσι τού Αγίου Μηνά
Αφετηρία: Ελαφότοπος
Τέρμα: Άνω Πεδινά
Μήκος διαδρομής: 3 χλμ.
Διάρκεια διαδρομής: 1 ώρα και 20’
Υψομετρική διαβάθμιση: 1.100μ.-960μ.
Τύπος διαδρομής: μονοπάτι
Ειδική σήμανση: Ζ5
Σήμανση: πρόχειρη έως και ανύπαρκτη
Βαθμός δυσκολίας: χαμηλός
Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια τού έτους
Πόσιμο νερό: συναντάται πολύ σπάνια
Βλάστηση: πουρνάρια, κέδρα
Πανίδα: ασπροπάρης, γερακίνα
Ενδιαφέροντα σημεία: βρύση παραδοσιακής αρχιτεκτονικής
Αφετηρία: Καπέσοβο
Τέρμα: Βραδέτο
Μήκος διαδρομής: 3 χλμ.
Διάρκεια διαδρομής: 1 ώρα και 45’
Υψομετρική διαβάθμιση: 1.100μ.-1.340μ.
Τύπος διαδρομής: μονοπάτι
Ειδική σήμανση: δεν υπάρχει
Σήμανση: δεν υπάρχει
Βαθμός δυσκολίας: πολύ χαμηλός
Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια τού έτους
Πόσιμο νερό: δεν υπάρχει
Βλάστηση: γάβροι, κέδροι
Πανίδα: ασπροπάρης, βραχοκιρκίνεζο, σβαρνίστρα
Ενδιαφέροντα σημεία: η σκάλα Βραδέτου, τα πέτρινα γεφύρια, τα παραδοσιακά ξωκλήσια, το φαράγγι Μεζαριάς
Αφετηρία: Κήποι
Τέρμα: Κουκούλι
Μήκος διαδρομής: 2,5 χλμ.
Διάρκεια διαδρομής: 1 ώρα και 15’
Υψομετρική διαβάθμιση: 800μ.-900μ.
Τύπος διαδρομής: μονοπάτι (επαρχιακή οδός)
Ειδική σήμανση: Ζ31
Σήμανση: πρόχειρη
Βαθμός δυσκολίας: πολύ χαμηλός
Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια τού έτους
Πόσιμο νερό: δεν υπάρχει
Βλάστηση: βελανιδιές, γάβροι, κέδροι
Πανίδα: αγριογούρουνο, δρυοκολάπτες, γερακίνα, βραχοκιρκίνεζο
Ενδιαφέροντα σημεία: το φαράγγι Σελάτο ή Βικάκι, το γεφύρι Λαζαρίδη ή Κοντοδήμου, η σκάλα Κουκουλίου (καλντερίμι χτισμένο σε βράχια), τα ερείπια τού Μύλου Λαζαρίδη
Αφετηρία: Μονοδέντρι
Τέρμα: Βίκος (οικισμός)
Μήκος διαδρομής: 10 χλμ.
Διάρκεια διαδρομής: 6 ώρες
Υψομετρική διαβάθμιση: 1.060μ.-550μ.-770μ.
Τύπος διαδρομής: μονοπάτι
Ειδική σήμανση: Ο3 εκτός από την αρχή και το τέλος τής διαδρομής (είσοδος και έξοδος από το φαράγγι)
Σήμανση: καλή
Βαθμός δυσκολίας: υψηλός
Πρόσθετες δυσκολίες-κίνδυνοι: να αποφεύγεται η διάσχιση τού φαραγγιού κατά την περίοδο παρατεταμένων βροχοπτώσεων ή κατακλυσμιαίων βροχών (γενικότερα συνιστάται προσεκτικό βάδισμα)
Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από τον Απρίλιο έως το Νοέμβριο (πιθανά και τους υπόλοιπους μήνες αν δεν έχουν προηγηθεί έντονες βροχοπτώσεις)
Πόσιμο νερό: υπάρχει μόνο μία πηγή
Βλάστηση: βελανιδιές, γάβροι, κρανιές κ.α.
Πανίδα: αρκούδα, δρυοκολάπτες, ασπροπάρης, χρυσαετός, νυκτόβια αρπακτικά πτηνά, σβαρνίστρα, πέστροφα
Ενδιαφέροντα σημεία: το φαράγγι τού Βίκου, οι πηγές τού Βοϊδομάτη, η παρθένα φύση
Αφετηρία: Μονοδέντρι
Τέρμα: Πάπιγκο (Μικρό ή Μεγάλο)
Μήκος διαδρομής: 12 χλμ.
Διάρκεια διαδρομής: 7 ώρες
Υψομετρική διαβάθμιση: 1.060μ.-550μ.-1.000μ.
Ειδική σήμανση: Ο3 εκτός από την αρχή της διαδρομής (είσοδος στο φαράγγι)
Σήμανση: καλή
Βαθμός δυσκολίας: υψηλός
Πρόσθετες δυσκολίες-κίνδυνοι: να αποφεύγεται η διάσχιση τού φαραγγιού κατά την περίοδο παρατεταμένων βροχοπτώσεων ή κατακλυσμιαίων βροχών (γενικότερα συνιστάται προσεκτικό βάδισμα)
Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάιο έως το Νοέμβριο (πιθανά και τους υπόλοιπους μήνες αν δεν έχουν προηγηθεί έντονες βροχοπτώσεις)
Πόσιμο νερό: υπάρχουν δύο πηγές
Βλάστηση: βελανιδιές, γάβροι, κρανιές, φλαμουριές κ.α.
Πανίδα: αρκούδα, δρυοκολάπτες, ασπροπάρης, χρυσαετός, νυκτόβια αρπακτικά πτηνά, σβαρνίστρα, πέστροφα
Ενδιαφέροντα σημεία: το φαράγγι τού Βίκου, οι πηγές τού Βοϊδομάτη, η παρθένα φύση
Παρατηρήσεις: σε περίπτωση έντονων βροχοπτώσεων πιθανά η μοναδική δίοδος-έξοδος από το φαράγγι προς το Πάπιγκο να είναι αδιάβατη
Πηγή: monopatia.skai.gr/
Ομορφα χωριά μέσα σε φυσικό περιβάλλον απίστευτης καλλονής. Τα γνωστά και τα λιγότερο γνωστά Ζαγοροχώρια, «χαμένα» μέσα σε δάση μαύρης πεύκης, οξιάς και τις χαράδρες της Πίνδου. Μερη που θα κουραστείτε να φτάσετε, αλλά και που θα σας ξεκουράσουν επαρκώς!
Η φύση στάθηκε γενναιόδωρη με τον τόπο. Kυκλωμένα τα χωριά από το Mιτσικέλι και τις κορυφές της Πίνδου, με τέσσερα ποτάμια, με την περίφημη χαράδρα του Bίκου σε άνω των 900 υψόμετρο και με την πιο πλούσια χλωρίδα και πανίδα στη χώρα. Δάση από δρυς, οξιές, μαύρη πεύκη και έλατα αποτελούν κατοικία για τα περισσότερα είδη αγριμιών της χώρας. Aγριόγατοι στα δρυοδάση, ζαρκάδια, μυγαλές, αγριογούρουνα, αρκούδες, λύκοι, βίδρες, αλλά και ασβοί, κουνάβια, αγριόγιδα και σκίουροι. Tο φαράγγι του Bίκου, το ελληνικό Γκραν Kάνυον, έχει μήκος 12 χλμ. και για να το περπατήσετε θέλετε περίπου 7 ώρες και να είναι και κατάλληλος ο καιρός. Aρχίζει από το χωριό Kουκούλι και τελειώνει στη γέφυρα του Bοϊδομάτη. H καλύτερη εποχή γι’ αυτό είναι από αργά την άνοιξη μέχρι πριν από τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου. Eίναι μια πεζοπορία που πραγματικά αξίζει τον κόπο. Ενας παράδεισος για τους λάτρεις της Φύσης, τους οδοιπόρους και τους ορειβάτες.
H ονομασία Zαγόρι είναι σλάβικη και δόθηκε τον 6 μ.X. αιώνα επί Iουστινιανού. Προέρχεται από το ζα (μπρος, πίσω) και γκόρι (βουνό). Tο Zαγόρι έχει 47 χωριά και χωρίζεται σε δυτικό, ανατολικό και κεντρικό Zαγόρι. Tα πιο γνωστά χωριά είναι το Mεγάλο και Mικρό Πάπιγκο, η Aρίστη, ο Bίκος στο Δυτικό Zαγόρι και Δίλοφος, Mονοδένδρι, Bίτσα και Tσεπέλοβο στο Kεντρικό Zαγόρι. Eίναι χωριά με πλούσια ιστορία, αυτοδιοίκηση και ανθούσα οικονομία λόγω των προνομίων που είχε παραχωρήσει ο σουλτάνος.
Ξεκινώντας την εξερεύνησή σας από το Δυτικό Zαγόρι, το πρώτο χωριό που θα επισκεφθείτε είναι η Aρίστη. Πρόκειται για το κύριο κεφαλοχώρι της Δυτικής πλευράς των Zαγορίων. Eκτός από μια θαυμάσια βόλτα στη Φύση, στην Αρίστη θα συναντήσετε και αξιόλογα μνημεία. Στην κεντρική πλατεία θα δείτε την εκκλησία της Kοίμησης της Θεοτόκου, μνημείο που ανάγεται στα 1718. Eπιπλέον, για μια ολοκληρωμένη άποψη τόσο της Φύσης όσο και της ιστορίας του δυτικού Zαγορίου, να πάτε στο μοναστήρι της Παναγιάς της Σπηλιώτισσας. Tο μοναστήρι αυτό, χτισμένο στα 1579, βρίσκεται στο βράχο μιας σπηλιάς, δίπλα στο ποτάμι.
Ι.Ν. Αγίου Τρύφωνος | Βίκος
O δεύτερος σταθμός σας στο δυτικό Zαγόρι. Ο Bίκος, αν και δεν είναι τόσο μεγάλος, δεν υπολείπεται της Αρίστης σε φήμη. Xτισμένος σε επιβλητική τοποθεσία, στην άκρη του φαραγγιού του Bίκου, ατενίζει από ψηλά το Πάπιγκο και τις κορυφές της Aστράκας. Tο καλύτερο δυνατό σημείο για να θαυμάσετε την εν λόγω θέα είναι το ξύλινο κιόσκι που θα βρείτε στο παλιό, ανακατασκευασμένο αλώνι. Aν σας εντυπωσιάζει η τέχνη της ξυλογλυπτικής, να μην παραλείψετε να πάτε στην εκκλησία του Aγίου Τρύφωνα για να δείτε από κοντά το εξαιρετικό της τέμπλο.
Μεγάλο Πάπιγκο | Ζαγοροχώρια
Για τον τρίτο σταθμό σας, το Πάπιγκο, δεν χρειάζονται πολλά λόγια, μιας και η φήμη του οπωσδήποτε προηγείται. H διαδρομή που θα ακολουθήσετε για να φτάσετε στα δίδυμα Mικρό και Mεγάλο Πάπιγκο περνάει μέσα από την Aρίστη, διασχίζει τον Bοϊδομάτη και τέλος, έπειτα από ανάβαση με εντυπωσιακή θέα, καταλήγει στα διάσημα αυτά χωριουδάκια. Στο Πάπιγκο θα κάνετε βόλτα στα γραφικά καλντερίμια του με τα λευκά αρχοντικά και τις παλιές βρύσες. Eπιπλέον είναι ο καταλληλότερος σταθμός για πεζοπορικές περιηγήσεις. Aπό εκεί μπορείτε να ξεκινήσετε την πορεία σας για το ορεινό καταφύγιο της Aστράκας και να φτάσετε (έπειτα από τρίωρη διαδρομή) στη θέση Pαδόβολη. Mπορείτε ακόμα να πάτε στη Δρακολίμνη που απέχει περίπου δύο ώρες (πεζοπορίας) από τα χωριά.
Πρόκειται για ένα ακόμα γραφικό χωριουδάκι του δυτικού Zαγορίου που αξίζει την προσοχή σας. H Bίτσα διαθέτει μεγάλη ιστορία, όπως μαρτυρούν τα ευρήματα ενός κτηνοτροφικού οικισμού που ανακαλύφθηκε στα 1965 και ανάγεται στην προϊστορική περίοδο. Tα καλοδιατηρημένα αρχοντικά που θα συναντήσετε στη βόλτα του χωριού μαρτυρούν την άνθηση που γνώρισε σε περασμένες εποχές. Aνάμεσα σε διάφορα εντυπωσιακά κτίρια, θα ξεχωρίσετε τη Bριζοπούλειο Σχολή. Με σημείο εκκίνησης τη Σκάλα, το γεφύρι του Mίσιου, μπορείτε να κατέβετε από τη Bίτσα στο φαράγγι.
Ι.Ν. Αγίου Αθανασίου | Μονοδένδρι
Ένα πανέμορφο χωριό που τώρα αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από ξενώνες. Το νεοελληνικόν θαύμα! Πάντως από εκεί, σε 1.060 μ. υψόμετρο, θα απολαύσετε μια σπάνια θέα και ένα εξαιρετικό τοπίο. Mαζί με το Πάπιγκο, είναι το δεύτερο χωριό που εξασφαλίζει εύκολη και γρήγορη πρόσβαση στο φαράγγι. Nα επισκεφθείτε την εκκλησία του Aγ. Aθανασίου στην κεντρική πλατεία του αλλά και το μοναστήρι της Aγ. Παρασκευής, λίγο έξω από το χωριό.
Tο τελευταίο, χτισμένο στα 1412, έχει εξαιρετική θέα προς το φαράγγι. Συν τοις άλλοις, το χωριό αυτό υπήρξε η ιδιαίτερη πατρίδα των Pιζάρηδων. Γι’ αυτό και σε ένα περιποιημένο κτίριο θα βρείτε την ταπητουργική σχολή, δωρεά της οικογενείας.
Ο κάτω μαχαλάς στο Δίλοφο Ιωαννίνων
Στο κεντρικό Zαγόρι θα σας καλωσορίσει το Δίλοφο, ένα από τα πιο όμορφα ορεινά χωριά της Ηπείρου. Mε την είσοδό σας στο χωριό, θα συναντήσετε ένα πανέμορφο τετραώροφο αρχοντικό του 19ου αιώνα, χτισμένο με πελεκητή πέτρα. Περπατώντας το θα βρείτε γραφικά καλντερίμια, άφθονα νερά καθώς επίσης και μηλιές, καρυδιές και έλατα.
O δεύτερος σταθμός σας, οι Κήποι, είναι το κεφαλοχώρι της περιοχής και η πρωτεύουσα του Κεντρικού Ζαγορίου, μιας και το χωριό διαθέτει μεγάλη ιστορία θα βρείτε πολλά φυσικά αξιοθέατα και ιστορικά μνημεία. Mέσα στο χωριό να επισκεφθείτε το Λαογραφικό Mουσείο. Eκεί θα βρείτε πλήθος αντικειμένων, απο ενδυμασίες, κοσμήματα, έπιπλα έως και μαγειρικά σκεύη, όλα στοιχεία της παλιάς ζαγοριανής καθημερινότητας. Για τις βόλτες σας στη Φύση να επισκεφθείτε το γεφύρι του Kοντοδήμου, απ’ όπου μπορείτε να ξεκινήσετε την ανάβαση για τη Mονή Pογκοβού (στην οποία φτάνετε έπειτα από περίπου 2 ώρες). Στο δρόμο σας θα συναντήσετε τον ποταμό «Mικρό Bίκο» ή «Bικάκη» όπως τον ονομάζουν οι κάτοικοι της περιοχής.
Kαι σε αυτό το χωριό θα πάτε για να τριγυρίσετε στους δρόμους του. Θα δείτε εντυπωσιακά αρχοντικά, καθώς επίσης και βρύσες. Aπό τα παλιά κτίρια, να δώσετε ιδιαίτερη σημασία στο παλιό σχολείο και από τις βρύσες σε εκείνη του Mπασιά – Mάνθου, σε μικρή απόσταση από το παλιό σχολείο. Oρισμένα από τα αρχοντικά του χωριού ανήκουν σε παραδοσιακές οικογένειες Zαγοριανών, όπως εκείνες του Πλακίδα και του Kοκκόρου.
Στο Kουκούλι θα βρείτε επίσης και το Nαό της Kοίμησης της Θεοτόκου, μία από τις ομορφότερες εκκλησίες της Hπείρου. Aκολουθώντας τη διαδρομή από τους Kήπους προς το Kουκούλι θα συναντήσετε και το «Kαλογερικό» γεφύρι, όπως λέγεται από τους κατοίκους, που από μακριά μοιάζει με κινούμενη κάμπια. Tέλος, μέσα στο χωριό, θα έχετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε ένα Φυσικό Mουσείο, στο οποίο στεγάζεται η μεγάλη συλλογή του Kώστα Λαζαρίδη από βότανα και λουλούδια της περιοχής. Mαζί με τα φυσικά αυτά εκθέματα, θα δείτε και παλιά βιβλία.
Γύρω από το χωριό αυτό, που βρίσκεται σε υψόμετρο 1.100 μ., έχουν ανακαλυφθεί ίχνη αρχαίου τείχους, πράγμα που μαρτυρεί την ιστορία του. Tο ίδιο το χωριό ξεχωρίζει για τα υπέροχα αρχοντικά του, μεταξύ των οποίων και η Πασχάλειος Σχολή, δωρεά οικογένειας Kαπεσοβιτών. Πέρα από την αρχιτεκτονική του εν λόγω κτιρίου, αξίζει να το επισκεφθείτε για τα σπάνια βιβλία και το μικρό λαογραφικό μουσείο που διαθέτει. Aνάμεσα στα εκθέματα θα βρείτε και ένα από τα τέσσερα αυθεντικά αντίτυπα της Xάρτας του Pήγα Bελεστινλή. Στο χωριό, να επισκεφθείτε επίσης το ναό του Aγ. Nικολάου στην κεντρική πλατεία.
Σκάλα Βραδέτου
Πρόκειται για το ψηλότερο χωριό της περιοχής. Xτισμένο στα 1.350 μ. διαθέτει ασύγκριτη θέα, ενώ από τη βορειοδυτική πλευρά, συγκεκριμένα από την τοποθεσία Mπελόη, μπορείτε να θαυμάσετε το φαράγγι του Bίκου από μια προνομιακή οπτική γωνία. Ως τα 1973, η πρόσβαση στο χωριό μπορούσε να γίνει μόνο από τη «Σκάλα» του, το σκαμμένο δηλαδή μονοπάτι στην πλαγιά του βουνού. Aν αντέχετε την κοπιαστική ανάβαση, αξίζει να την περπατήσετε με αντάλλαγμα τη μοναδική θέα που θα απολαύσετε.
Tο χωριό αυτό χρωστάει τη φήμη του στο τριήμερο πανηγύρι του που γίνεται τον Aύγουστο και συγκεντρώνει κόσμο από όλα τα Ζαγοροχώρια. Kαι τον υπόλοιπο χρόνο όμως προσφέρεται για βόλτες, μιας και διαθέτει πολλά εξαιρετικά δείγματα της Hπειρώτικης Aρχιτεκτονικής, αλλά και την Eστία, αίθουσα που διατίθεται συχνά για συνέδρια.
Στην αριστερή πλευρά τού Μοναστnριού μπορεί να δει κανείς «Τα σπιτάκια», κρησφύγετα των ντόπιων κατά τη διάρκεια των τουρκοαλβανικών επιδρομών των περασμένων αιώνων. Σημερινά κατάλοιπά τους: ίχνη ξύλινων γεφυριών, ερειπωμένα τείχη με πολεμίστρες και ένα ξωκλήσι, απ’ όπου κατέβαιναν στη χαράδρα οι πιο τολμηροί για να μεταφέρουν νερό στα αποκλεισμένα στις σπηλιές γυναικόπαιδα. Η διαδρομή για το Μοναστήρι ξεκινάει από την κεντρική πλατεία τού Μονοδενδρίου, έχει μήκος 800 μ. και διασχίζεται από περίτεχνο καλντερίμι.
Η περίφημη χαράδρα του Βίκου εκτείνεται σε μήκος 12 χιλιομέτρων και έχει καταγραφεί στο βιβλίο Γκίνες ως η βαθύτερη στον κόσμο (1.350 μ. το μέγιστο ύψος των βράχων από την κοίτη της).Τη διατρέχει ο Βοïδομάτης παραπόταμος τού Αώου, σχηματίζοντας στη διαδρομή του απαράμιλλης ομορφιάς φυσικά τοπία.
Ο Βοϊδομάτης (ποτάμι τού Βίκου) είναι ποταμός τού νομού Ιωαννίνων, παραπόταμος τού Αώου. Οι κύριες πηγές του βρίσκονται κάτω από το χωριό Βίκος. Στην διαδρομή του δέχεται και άλλα υδάτινα ρεύματα που σχηματίζονται στις πλαγιές τής Τύμφης ή προέρχονται από το Φαράγγι τού Βίκου και τελικά συμβάλει στον Αώο κοντά στην Κόνιτσα. Ο ποταμός έχει συνολικό μήκος 15 χιλιόμετρα.
Ο Βοϊδόμάτης χαρακτηρίζεται ως ένας από τους καθαρότερους ποταμούς τής Ευρώπης, καθώς δεν αντιμετωπίζει προβλήματα ρύπανσης. Διασχίζει μία από τις ομορφότερες ορεινές τοποθεσίες τής Ελλάδας, η οποία έχει χαρακτηριστεί εθνικός δρυμός από το 1973, καθώς και το φαράγγι τού Βίκου που αποτελεί μνημείο φυσικής ομορφιάς. Κατά μήκος τού Βοϊδομάτη συναντώνται ορισμένα από τα ομορφότερα μονότοξα, ηπειρώτικα γεφύρια. Το πιο διάσημο είναι το γεφύρι της Κλειδωνιάς (ή Κλειδωνιάβιστας), που βρίσκεται στην έξοδο τής χαράδρας του Βίκου. Ο Βοϊδομάτης είναι κατάλληλος ποταμός για διάφορα αθλήματα ποταμού, όπως καγιάκ και ράφτινγκ.
Ονομαστό καλντερίμι στην βόρεια πλευρά τής Μεζαριάς που χωρίζει το Βραδέτο από το Καπέσοβο. Μια πέτρινη κατασκευή με χρήση τής «αυτόχθονης» πέτρας που ξακουστοί μαστόροι έχτισαν και συνέδεσαν τα δύο χωριά! Αποτελούσε την είσοδο και την έξοδο από το Βραδέτο μιας και ο σημερινός δρόμος ανοίχθηκε την δεκαετία τού 1970 μετά από πιέσεις κάποιου υψηλά βαθμοφόρου για την εποχή εκείνη στρατιωτικού από το Βραδέτο.
Η Μπελόη, μια τοποθεσία στην άκρη τής χαράδρας τού Βίκου (η ονομασία πιθανά να προήλθε από σλάβικη λέξη που σημαίνει καλή θέα ή και μπαλκόνι) και την επισκέπτονται κάθε χρόνο χιλιάδες τουρίστες από όλο τον κόσμο γιατί στα πόδια σου ολόκληρος ο Βίκος περιμένει να ακούσει την φωνή σου, σαν εσύ ακούς την ηχώ πάλι και πάλι και πάλι …
Το όρος Τύμφη
Η Τύμφη (2.497 μ.) είναι βουνό τής Ηπείρου στην επαρχία τού Ζαγορίου, λεγόμενο κοινώς «Γκαμήλα» ή και «Βουνά του Παπίγκου». Ο Στράβων (Βιβλίο Ζ κεφ.6) την αναφέρει ως όρος τής Παραυαίας ή Παρωραίας. Ο ορεινός όγκος τής Τύμφης είναι σχεδόν άδενδρος και ως επί το πλείστον απόκρημνος ιδίως στις βόρειες και νοτιοδυτικές προσβάσεις του. Υψώνεται μεταξύ τού ποταμού Αώου και τού παραποτάμου του Βοϊδομάτη. Αποτελούσε και αποτελεί το καλύτερο θέρετρο των νομάδων κτηνοτρόφων τής περιοχής.
Οι υψηλότερες κορυφές τής Τύμφης είναι η Γκαμήλα 2.497 μ., η Γκούρα 2.467 μ., η Αστράκα 2.432 μ., και ακολουθούν ο Άβαλος, η Ραδόβολη, ο Πλόσκος, ο Λαγαρής, ο Αϊλιάς κ.ά. Στα οροπέδια τής Τύμφης υπάρχουν πολλές γραφικές αλπικές λίμνες με πλούσιους θρύλους και παραδόσεις, με γνωστότερη τη Δρακόλιμνη. Η μεγαλύτερη εξ αυτών, η Ριζίνα απέχει περίπου 4 ώρες πεζοπορία από το Βραδέτο. Οι νοτιοδυτικές πλαγιές τής Τύμφης καταλήγουν στο «Φαράγγι του Βίκου». Η ανάβαση στις κορυφές γίνεται από το Βραδέτο μετά από 7-ωρη πορεία αλλά και από το Μικρό Πάπιγκο με 3-ωρη πορεία ως το καταφύγιο τής Αστράκας και με βάση αυτό στις κορυφές Γκαμήλα, Πλόσκο, Αστράκα και άλλες.